Alweer oktober!
Door: Ronald de Groot
Blijf op de hoogte en volg Ronald
14 Oktober 2007 | Zambia, Solwezi
Even wat van ons laten horen in de zesde oktobermaand op rij die ik hier in Zambia ben. De afgelopen weken waren relaxed en druk tegelijk. De eerste gasten in het guesthouse, krat bier omzet per avond aan de bar, bemoedigende en enthousiaste opmerkinfgen over de schoonheid en uitstraling van de tuin. We hebben de tijd, dus de drukte zal vanzelf komen.
De eerste volgeboekte avonden hebben we ook al gehad, al wss daar internationaal bezoek voor nodig. De grote verrassing was dat onze vrienden Sam, Marieke en Samuella hier drie dagen waren. Ze kwamen helemaal uit Windhoek gereden: 3000km enkele reis! Dochter Samuella gaat twee maanden in Namibie werken en toen hadden ze het prachtidee om ons op te zoeken. Sam en Marieke zijn de eigenaren van de camping in Frankrijk waarwij al jaren kamperen: ook in juli 2008 weer!
Uiteraard hebben we hier de projecten bezocht en hen de omgeving laten zien. Onder de indruk: alle drie! Zo was ook een studievriend van oom Harry onder de indruk. Die was hier in dezelfde periode, dus met zes Nederlanders was het een beetje Nederland in Solwezi!
Alle vier de gasten zijn weer vertrokken. Sam, Marieke en Samuella via Kasempa en het Kafue Park en Livingstone terug naar Namibië. Ze hebben honderdtwintig liter extra benzine bij zich. Dat hebben we op de zwarte markt moeten kopen, want de tankstations hebben niets meer. En ja, zij moeten maandag het vliegtuig weer hebben naar Parijs, dus nood breekt wetten! Pater Johan wordt nu door Oom Harry naar het vliegveld van Ndola gebracht en is vrijdag weer in Nederland om zijn ervaringen aan de vele vrienden, familie en parochianen te vertellen.
Brenda heeft een klein opdrachtje binnengehaald om etenswaren te verzorgen voor de wegwerkers. Het is om de dag een auto vól en dat geeft uiteraard ook weer een beetje winst. Haar winkel draait al maanden op hetzelfde goede niveau. Vele vaste klanten die zeker in de eerste tien dagen van de maand voor topomzetten zorgen.
Twee goede vrienden, die hier ook in Solwezi hun sporen hebben achtergelaten, zijn in de afgelopen weken respectievelijk vader en moeder geworden: en niet van hetzelfde kindje! Half september werd in Israel Daniel geboren: zoon van Igor en Einat. En drie dagen terug kregen we het verheugde nieuws dat Karlijn en Klaas Jaap een dochter hebben: Saartje! En omdat Karlijn twee jaar in Solwezi heeft gewerkt en daar nog steeds vele banden mee heeft is de tweede naam Mapesha (Blessings - Zegeningen). Wij verheugen ons nu al extra op de reis naar Nederland, in de komende Nederlandse winter (als die nog bestaat?).
Ik heb het al naar mijn grote vriend en chef-kok Igor (zijn bedrijf "12Treat" is te boeken voor ieder culinair feest bij u thuis!) geschreven, maar weet u wat helemaal te gek is? Eten koken en er geld voor krijgen! Fantastisch gevoel toen vorige week, op een avond toen de kok al vertrokken was en er nog een gast kwam die een kamer boekte en na zijn lange reis honger had. Ik bood hem aan dat ik ook wel wat kon maken: ook op dit tijdstip (22.00). Een heerlijke boerenommelet aangevuld met wat extra groenten. De man at zijn vingers erbij op! En de extra waardering kwam de volgende morgen met een klein fooitje. Zo komt Splinter door de winter!
De eerste werknemer heb ik al moeten ontslaan. Stilzitten tijdens werktijd kan niet. Na enkele waarschuwingen moest ik streng zijn en was ontslag de enige methode. Positief gevolg: de andere twee gaan nu als de rook!
Voordat vrienden gaan vragen "Maar hoe is 't nou met jou?" zal ik meteen melden dat het prima is. Zowel met de lichamelijke- als met de geestelijke gezondheid. Komt wellicht doordat de relatie met Brenda nog iedere dag verder verbeterd en de andere reden kan de zonnige zon zijn en het feit dat de mensen hier bijna allemaal met een gulle lach rondlopen.
Aan het eind van de maand twee feestjes: Onafhankelijkheidsdag op de 24ste en de verjaardag van Viola op de 30ste. Eerst nog maandag de 22ste naar Ikelenge, waar het internaat is waar Viola vanaf januari naar toe zal gaan. Een school met een goede naam en met leerlingen van diverse nationaliteiten. Tijdens het bezoek van onze Nederlandse kinderen zijn we er geweest om te zien waar hun zusje op school zal gaan. Prachtig in de bush, rivier en zwembad op het terrein en belangrijkste, een ouderwetse strakke georganiseerde aanpak. Kortom, we hebben een drukke octobermaand! Wéér geen tijd voor vervelen!
…………
Voor de liefhebbers van lange verhalen volgt hier nog een verhaal over de familie-herdenkingsdag die we vorige week zaterdag mochten beleven.
De oudste broer van Brenda's moeder (zij is overleden in 1997) had dit georganiseerd. Uiteraard waren er bijdragen van vele familieleden. Er waren enkele honderden mensen uit heel Zambia, en om die allemaal te eten en te drinken te geven, vervolgens ook te vervoeren (nog geen 10% heeft een auto) en slaapplaats te kunnen bieden, kost heel veel geld: zelfs hier!
De dag begon in de kerk vlak bij waar de opa van Brenda geboren is. Dat is 45 km hier vandaan. Vervolgens naar de plek waar hij in 1976 begraven is. Daar troffen we een fraai opgeknapt graf, we hebben er gebeden en stilgestaan bij wat voor een man hij was en wat hij heeft voortgebracht. Uiteraard komt er veel emotie los: ook bij mij. Ik denk ook aan mijn eigen vader, aan de periode rond zijn overlijden, en bovenal aan het leven wat wij samen geleefd hebben, het gezin, de zaak, de vakanties, de opvoeding, alles komt voorbij.
Daarna het hele gezelschap weer op en in de auto's op weg over zandwegen naar de begraafplaats van oma. Die begrafenis heb ik vorig jaar maart zelf nog meegemaakt. Het graf van oma heeft een zelfde soort grafsteen gekregen als haar man. Ook daar bidden we en wordt er door enkele mensen iets gezegd over het leven van oma en wat ze voor ons betekent heeft. Je zou bijna kunnen zeggen dat het een kopie is van mijn eigen ouders en grootouders. Veel van de opvoeding die Brenda heeft meegekregen heb ik ook meegekregen. Rechtvaardigheid, gelijkheid en liefde. Het is een herdenking voor de grootouders van Brenda en automatisch denk je dan ook terug aan je eigen grootouders. Hoe fijn het was om bij hen te logeren. En hoe frustrerend het soms kan zijn dat je je eigen opa niet écht hebt leren kennen. Zoals in zowel het geval Brenda en mij, dat opa Sondashi en opa De Groot overleden toen we drie jaar jong waren. Wat weet je dan nog? Alleen van overlevering en foto's. Haar oma heb ik wel gekend: een lieve, wijze vrouw die voor iedereen klaar stond en zelfs toen zij al ver in de tachtig was werd haar dagelijks door familieleden om raad gevraagd. We staan met z'n allen stil bij het feit dat er in Zambia veel kinderen zijn die nooit een opa of oma hebben gekend. De ziektes malaria en vooral nu Aids roeien hele generaties uit. Grootouders zijn hier enorm belangrijk voor de opvoeding én voor het behoud van de tradities. Het is hier normaal dat je enkele jaren bij je grootouders woont, of zoals in het geval van de familie van Brenda, dat je veel tijd bij je grootouders doorbrengt, er veel nachten doorbrengt, en ziet en ervaart hoe de dagelijkse routineklussen gedaan worden. Van de was doen, haren vlechten, persoonlijke hygiene tot eten koken, en uiteraard ook de onderlinge verhoudingen van respect. De afstand tussen ouders en kinderen is hier groter dan tussen grootouders en de kleinkinderen. Die kunnen grappen maken met elkaar en gekscherend noemen opa's hun kleindochters ook hun vrouw. Verder is het ook heel mooi dat wanneer je je échte (groot)ouders verliest een oom of tante die positie over kan nemen. Dat hangt dan wel van de gebruiken binnen de stam af. De Kaondes, waar Brenda's familie deel van uitmaakt, kennen dat principe wel. Vandaar dat naast ons op de family-farm een tante van Brenda woont die voor mij mijn schoonmoeder is. Die tante noemen we dan ook Ba-Mama. Ik kan niet zomaar bij haar binnenlopen: dat is ongebruikelijk. Omdat ik vanaf de eerste kennismaking al enkele regels overtreden heb, wordt er niet zo heel moeilijk meer gedaan, maar eigenlijk kan ik haar niet in de ogen kijken, geen hand geven en alleen maar kort groeten door in mijn handen te klappen. Maar ja, Ronald zal Ronald niet zijn als hij bij de eerste kennismaking (drie jaar terug) Ba-Mama meteen een ferme handdruk geeft vervolgd met veel Engels, wat via handgebaren goed begrepen wordt. Het ijs was gebroken en een klein streepje door de tradities. De meeste tradities blijven gelukkig, want het is een vredig, relaxed land om te leven. Hier wil ik wel oud worden!
De eerste volgeboekte avonden hebben we ook al gehad, al wss daar internationaal bezoek voor nodig. De grote verrassing was dat onze vrienden Sam, Marieke en Samuella hier drie dagen waren. Ze kwamen helemaal uit Windhoek gereden: 3000km enkele reis! Dochter Samuella gaat twee maanden in Namibie werken en toen hadden ze het prachtidee om ons op te zoeken. Sam en Marieke zijn de eigenaren van de camping in Frankrijk waarwij al jaren kamperen: ook in juli 2008 weer!
Uiteraard hebben we hier de projecten bezocht en hen de omgeving laten zien. Onder de indruk: alle drie! Zo was ook een studievriend van oom Harry onder de indruk. Die was hier in dezelfde periode, dus met zes Nederlanders was het een beetje Nederland in Solwezi!
Alle vier de gasten zijn weer vertrokken. Sam, Marieke en Samuella via Kasempa en het Kafue Park en Livingstone terug naar Namibië. Ze hebben honderdtwintig liter extra benzine bij zich. Dat hebben we op de zwarte markt moeten kopen, want de tankstations hebben niets meer. En ja, zij moeten maandag het vliegtuig weer hebben naar Parijs, dus nood breekt wetten! Pater Johan wordt nu door Oom Harry naar het vliegveld van Ndola gebracht en is vrijdag weer in Nederland om zijn ervaringen aan de vele vrienden, familie en parochianen te vertellen.
Brenda heeft een klein opdrachtje binnengehaald om etenswaren te verzorgen voor de wegwerkers. Het is om de dag een auto vól en dat geeft uiteraard ook weer een beetje winst. Haar winkel draait al maanden op hetzelfde goede niveau. Vele vaste klanten die zeker in de eerste tien dagen van de maand voor topomzetten zorgen.
Twee goede vrienden, die hier ook in Solwezi hun sporen hebben achtergelaten, zijn in de afgelopen weken respectievelijk vader en moeder geworden: en niet van hetzelfde kindje! Half september werd in Israel Daniel geboren: zoon van Igor en Einat. En drie dagen terug kregen we het verheugde nieuws dat Karlijn en Klaas Jaap een dochter hebben: Saartje! En omdat Karlijn twee jaar in Solwezi heeft gewerkt en daar nog steeds vele banden mee heeft is de tweede naam Mapesha (Blessings - Zegeningen). Wij verheugen ons nu al extra op de reis naar Nederland, in de komende Nederlandse winter (als die nog bestaat?).
Ik heb het al naar mijn grote vriend en chef-kok Igor (zijn bedrijf "12Treat" is te boeken voor ieder culinair feest bij u thuis!) geschreven, maar weet u wat helemaal te gek is? Eten koken en er geld voor krijgen! Fantastisch gevoel toen vorige week, op een avond toen de kok al vertrokken was en er nog een gast kwam die een kamer boekte en na zijn lange reis honger had. Ik bood hem aan dat ik ook wel wat kon maken: ook op dit tijdstip (22.00). Een heerlijke boerenommelet aangevuld met wat extra groenten. De man at zijn vingers erbij op! En de extra waardering kwam de volgende morgen met een klein fooitje. Zo komt Splinter door de winter!
De eerste werknemer heb ik al moeten ontslaan. Stilzitten tijdens werktijd kan niet. Na enkele waarschuwingen moest ik streng zijn en was ontslag de enige methode. Positief gevolg: de andere twee gaan nu als de rook!
Voordat vrienden gaan vragen "Maar hoe is 't nou met jou?" zal ik meteen melden dat het prima is. Zowel met de lichamelijke- als met de geestelijke gezondheid. Komt wellicht doordat de relatie met Brenda nog iedere dag verder verbeterd en de andere reden kan de zonnige zon zijn en het feit dat de mensen hier bijna allemaal met een gulle lach rondlopen.
Aan het eind van de maand twee feestjes: Onafhankelijkheidsdag op de 24ste en de verjaardag van Viola op de 30ste. Eerst nog maandag de 22ste naar Ikelenge, waar het internaat is waar Viola vanaf januari naar toe zal gaan. Een school met een goede naam en met leerlingen van diverse nationaliteiten. Tijdens het bezoek van onze Nederlandse kinderen zijn we er geweest om te zien waar hun zusje op school zal gaan. Prachtig in de bush, rivier en zwembad op het terrein en belangrijkste, een ouderwetse strakke georganiseerde aanpak. Kortom, we hebben een drukke octobermaand! Wéér geen tijd voor vervelen!
…………
Voor de liefhebbers van lange verhalen volgt hier nog een verhaal over de familie-herdenkingsdag die we vorige week zaterdag mochten beleven.
De oudste broer van Brenda's moeder (zij is overleden in 1997) had dit georganiseerd. Uiteraard waren er bijdragen van vele familieleden. Er waren enkele honderden mensen uit heel Zambia, en om die allemaal te eten en te drinken te geven, vervolgens ook te vervoeren (nog geen 10% heeft een auto) en slaapplaats te kunnen bieden, kost heel veel geld: zelfs hier!
De dag begon in de kerk vlak bij waar de opa van Brenda geboren is. Dat is 45 km hier vandaan. Vervolgens naar de plek waar hij in 1976 begraven is. Daar troffen we een fraai opgeknapt graf, we hebben er gebeden en stilgestaan bij wat voor een man hij was en wat hij heeft voortgebracht. Uiteraard komt er veel emotie los: ook bij mij. Ik denk ook aan mijn eigen vader, aan de periode rond zijn overlijden, en bovenal aan het leven wat wij samen geleefd hebben, het gezin, de zaak, de vakanties, de opvoeding, alles komt voorbij.
Daarna het hele gezelschap weer op en in de auto's op weg over zandwegen naar de begraafplaats van oma. Die begrafenis heb ik vorig jaar maart zelf nog meegemaakt. Het graf van oma heeft een zelfde soort grafsteen gekregen als haar man. Ook daar bidden we en wordt er door enkele mensen iets gezegd over het leven van oma en wat ze voor ons betekent heeft. Je zou bijna kunnen zeggen dat het een kopie is van mijn eigen ouders en grootouders. Veel van de opvoeding die Brenda heeft meegekregen heb ik ook meegekregen. Rechtvaardigheid, gelijkheid en liefde. Het is een herdenking voor de grootouders van Brenda en automatisch denk je dan ook terug aan je eigen grootouders. Hoe fijn het was om bij hen te logeren. En hoe frustrerend het soms kan zijn dat je je eigen opa niet écht hebt leren kennen. Zoals in zowel het geval Brenda en mij, dat opa Sondashi en opa De Groot overleden toen we drie jaar jong waren. Wat weet je dan nog? Alleen van overlevering en foto's. Haar oma heb ik wel gekend: een lieve, wijze vrouw die voor iedereen klaar stond en zelfs toen zij al ver in de tachtig was werd haar dagelijks door familieleden om raad gevraagd. We staan met z'n allen stil bij het feit dat er in Zambia veel kinderen zijn die nooit een opa of oma hebben gekend. De ziektes malaria en vooral nu Aids roeien hele generaties uit. Grootouders zijn hier enorm belangrijk voor de opvoeding én voor het behoud van de tradities. Het is hier normaal dat je enkele jaren bij je grootouders woont, of zoals in het geval van de familie van Brenda, dat je veel tijd bij je grootouders doorbrengt, er veel nachten doorbrengt, en ziet en ervaart hoe de dagelijkse routineklussen gedaan worden. Van de was doen, haren vlechten, persoonlijke hygiene tot eten koken, en uiteraard ook de onderlinge verhoudingen van respect. De afstand tussen ouders en kinderen is hier groter dan tussen grootouders en de kleinkinderen. Die kunnen grappen maken met elkaar en gekscherend noemen opa's hun kleindochters ook hun vrouw. Verder is het ook heel mooi dat wanneer je je échte (groot)ouders verliest een oom of tante die positie over kan nemen. Dat hangt dan wel van de gebruiken binnen de stam af. De Kaondes, waar Brenda's familie deel van uitmaakt, kennen dat principe wel. Vandaar dat naast ons op de family-farm een tante van Brenda woont die voor mij mijn schoonmoeder is. Die tante noemen we dan ook Ba-Mama. Ik kan niet zomaar bij haar binnenlopen: dat is ongebruikelijk. Omdat ik vanaf de eerste kennismaking al enkele regels overtreden heb, wordt er niet zo heel moeilijk meer gedaan, maar eigenlijk kan ik haar niet in de ogen kijken, geen hand geven en alleen maar kort groeten door in mijn handen te klappen. Maar ja, Ronald zal Ronald niet zijn als hij bij de eerste kennismaking (drie jaar terug) Ba-Mama meteen een ferme handdruk geeft vervolgd met veel Engels, wat via handgebaren goed begrepen wordt. Het ijs was gebroken en een klein streepje door de tradities. De meeste tradities blijven gelukkig, want het is een vredig, relaxed land om te leven. Hier wil ik wel oud worden!
-
14 Oktober 2007 - 12:03
Angie:
heey ronald...kun je mij contacten privemail..zsm
angs -
14 Oktober 2007 - 12:19
Ria Lommerse:
Hé Ronald,
Klinkt goed allemaal en jullie guesthouse ziet er prachtig uit.
Fijn dat jullie daar zo gelukkig zijn!
Wil je de groeten doen aan MammaMia? Misschien leest ze mijn berichtje wel!
Liz en ik waren een tijdje geleden bij MammaMia aan de 'Breestraat' NYC.
En zagen de eekhoorns tijdens het wakker worden om 6.00 in Central Park.
Hele andere wereld, ook niet verkeerd!
X
-
14 Oktober 2007 - 18:30
Wim En Gretha:
Hallo Ronald en Brenda, We hadden al gehoord dat Sam,Marieke & Samuelle jullie kant opgingen maar heel leuk dat ze bij jullie op bezoek waren.Groeten uit een nog steeds warm Zeeland. -
15 Oktober 2007 - 07:38
Brigitte:
Wat een ontzettend leuk bericht! Fijn dat alles zo goed gaat en leuk om iets meer te weten te komen over de gebruiken daar. maak maar vele boerenommeletten voor je late gasten! dag! dikke kus -
15 Oktober 2007 - 12:56
Mam:
lang bericht ,fijn dat goed gaat.alleen de tel . eris geen contact te krijgen. ik zie op foto ,dat het gezellig is en goed te eten!!!brenda you look fine ,go on.love and kisses -
15 Oktober 2007 - 17:21
Nynke:
Wat ben ik ongelovelijk blij om deze prachtige verhalen allemaal te horen zeg! Het blijft nog steeds ontzettend kriebelen of eigenlijk ontzettend jeuken eigenlijk, maar het zit er gewoon nog niet in voor mij helaas...
Zorgen jullie goed voor elkaar daar!!!
Heel veel dikke kussen en knuffels!!
Enne, op welke januari dag hebben jullie ook alweer feest in nederland? Kan ik er op mijn werk vast rekening mee houden.
Dagl ieverds!! Kwifompa! -
20 Oktober 2007 - 19:34
Rebecca:
lieve ronald en brenda
het klinkt allemaal geweldig
en ben blij met een stukje zambia, nu ik weer in nederland ben
als ik het goed begrijp heb je inmiddels een pension opgezet ronald en kan ik volgende keer dus naar solwezi komen en daar logeren ? ;-)
hopelijk in januari weer daar, maar niet zo lang in verband met nieuwe vaste baan!
heel veel liefs rebecca -
02 December 2007 - 09:23
Ron De Muinck:
Goedmorgen Ronald ex baasje van me,ik denk de laatste weken veel aan jouw (op een normale manier overigens) Begin eindelijk te begrijpen waarom je 4jaar geleden bentgestopt Met je auto bedrijf want het wordt er inderdaad niet leuker op mag mezelf gelukkig prijzen dat ik mijn werk op dit moment heel erg leuk vind en mij niet zoveel van de rand verschijnselen aantrek,al hoewel het niet altijd meevalt.
De manier waarop Maurice behandeld word zet toch wel vraagtekens en verdiend danook geen schoonheidsprijs.
Maar dat schijnt bij modern management te horen.
Het doet mij overigens wel goeddat jij weer helemaal gelukkig bent in jouw nieuwe functie en dat je veel voor je medemens doet ( dat deed je hier ook al) ik ben even door jouw website gevlogen en vind het verbaasinwekkend wat je allemaal bereikt hebt aldaar en waarschijnlijk met zeer beperkte middelen.
Waar ik wel van stond te kijken is dat jij 2 mensen hebt onstlagen dat heb ik je in Nederland nog nooit zien doen dus ben je toch een beetje veranderd?
Welnu Ronald met mij gaat alles zijn gangetje en met Roy en Niels ook wonen lekker bij mij dus alles gaat zijn gang
ik zal vanaf nu de ontwikkelingen blijven volgen en proberen contact met je te houden groetjes uit een zwaar bewolkt Haarlem en we spreken.
Afz. Ron de Muinck.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
